تفاوت جوهر پیگمنت و دای

شاید تا کنون کلماتی مانند جوهر دای و یا پیگمنت را شنیده باشید ولی تفاوت دقیق این دو نوع جوهر را متوجه نشده باشید؛ در این مقاله سعی می کنیم تا حدودی شما را با این جوهر ها و تفاوتشان آشنا کنیم. انواع جوهرهای مورد استفاده در دستگاه های چاپ لارج فرمت و دیگر انواع دستگاه در دو دسته جوهر چاپ قرار می گیرند، جوهرهای بر پایه دای و جوهرهای مبتنی بر پیگمنت.

جوهر مبتنی بر رنگ یا Dye-based Ink

جوهر چاپ دای حاوی ماده رنگیست که به طور کامل در آب دیونیزه فوق خالص حل می شود و ترکیبات نوری مختلفی برای افزایش شادابی و اشباع رنگ به آن اضافه می شود. اتیلن گلیکول رنگ را در محلول با آب مخلوط نگه می دارد و تبخیر را کند کرده، در حالی که حلال ها به محض برخورد با سطح چاپ به خشک شدن سریعتر آن کمک می کنند. جوهر چاپ پاشیده شده از نازل دستگاه چاپ به الیاف کاغذ جذب می شود. گاهی اوقات ممکن است علائم محو شدن یا تغییر رنگ پس از مدت زمان طولانی و قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید را نشان دهدو از آنجایی که ذرات رنگ به طور کامل در داخل کارتریج مایع می شوند، چاپ های انجام شده در صورت قرار گرفتن در معرض رطوبت یا رطوبت می توانند لک شوند.

جوهرهای Dye برای چاپ روزمره اسناد، عکس های خانگی، دعوت نامه ها و گزارش های تجاری رنگارنگ مناسب هستند. اکثر دستگاه های چاپ جوهر افشان موجود در بازار به طور سنتی از جوهرهای مبتنی بر رنگ استفاده می کنند؛ آنها به دلیل توانایی تولید رنگ های زنده با جزئیات فوق العاده شناخته شده هستند، اما اغلب به مرور زمان محو می شوند.

مزایای جوهرهای Dye عبارتند از:

•         طیف وسیع رنگ ها:

با استفاده از جوهرهای دای می توان به رنگ های بیشتری دست پیدا کرد؛ طیف رنگ ها در این دسته از جوهرهای چاپ بیشتر است. به طوریکه برای مثال، شاید رنگ مشکی جوهر پیگمنت کمی کمرنگ تر از جوهر دای باشد و شما با استفاده از جوهرهای Dye به عمق بیشتری از رنگ دست پیدا کنید. از همین رو برای چاپ تصاویری که در آن طیف رنگ ها بسیار حائز اهمیت می باشد، بهتر است از جوهرهای مبتنی بر Dye استفاده شود؛ عمق و طیف بیشتر رنگ ها در جوهر دای، برتری ویژه ای به این دسته از جوهرها بخشیده است.

•         قیمت ارزان:

از دیگر ویژگی های جوهر دای، ارزان تر بودن آن نسبت به جوهر پیگمنت می باشد، قیمت ارزان نیازی به توضیح اضافه نخواهد داشت.

جوهر مبتنی بر رنگدانه یا Pigment-based Ink

پیگمنت یک پودر رنگی بسیار ریز است که در مایع معلق می باشد؛ ذرات آن با تبخیر آب در طول فرآیند خشک کردن، یک فیلم پیوسته تشکیل می دهند و به لبه های سطح چاپ شده می چسبند که به ثبات رنگ و طول عمر می افزاید. جوهر پیگمنت در مقابل آب و اشعه ماوراء بنفش بهتر از جوهر دای مقاومت می کند، اما اغلب گرانتر است و فاقد شفافیت جوهر دای و طیف رنگی وسیع آن می باشد. سرعت خشک شدن جوهرهای چاپ پیگمنت بسیار سریع و حدود 100 برابر سریع تر از جوهرهای دای می باشد.

جوهر Pigment برای چاپ عکس ها یا اسناد آرشیوی به خوبی کار می کند، در صورت استفاده با برخی از انواع کاغذ و نگهداری در شرایط موزه ای که شامل نور درخور محیط موزه و قواعد خاص محیطی می شود، می تواند بیش از 200 سال دوام بیاورد. خاصیت خشک شدن آن، جوهر پیگمنت را به انتخاب خوبی برای چاپ روی بسترهای غیر متخلخل یا براق، از جمله چاپ برچسب ها و علائم تبدیل می کند.

مزایای جوهرهای Pigment عبارتند از:

•         مقاومت در برابر آب:

آب می تواند یکی از دشمنان اصلی عکس ها و اسناد به چاپ رسیده باشد. از آنجایی که جوهرهای چاپ دای، به راحتی در آب حل می شوند، در هنگام تماس با آب درهم می شکنند و تجزیه می شوند و با رقیق شدن، تمام تصویر از بین می رود. اما جوهر های چاپ پیگمنت با ایجاد یک لایه محافظ در برابر آب، مقامت بیشتری در برابر آب و رطوبت نشان می دهند. هرچند که باز هم توصیه کارشناسان بر این است که محتوای چاپ شده خود را برای نگهداری به بهترین شکل، به دور از تماس با آب نگاه دارید. البته این مقاومت در برابر حل شدن، تنها مختص به آب نیست، جوهر های Pigment در برابر بسیاری از حلال های دیگر نیز مقاوم هستند.

•         پایداری رنگ:

جوهر پیگمنت می تواند برای مدت طولانی، رنگ خود را حفظ کند و مقاومت بسیار بیشتری در برابر محو و کمرنگ شدن نشان دهد، حتی در هنگامی که تصاویر چاپ شده خود را در برابر نور مستقیم آفتاب یا دیگر منابع نوری آسیب زننده قرار دهید. البته همچنان پیشنهاد کارشناسان بر این است که برای طول عمر بیشتر تصاویر، کاربران تصاویر چاپ شده خود را به دور از نور آفتاب نگاه دارند. در نقطه مقابل، هنگام استفاده از جوهر دای، پس از چاپ شدن روی کاغذ، پس از مدتی شاید شاهد تغییر تونالیته در برخی از رنگ ها باشیم، این در حالیست که اگر تصاویر چاپ شده خود را در بهترین مکان و شرایط قرار دهید، باز هم از این تهدید در امان نخواهید بود.

•         کیفیت ماندگار:

برخی از جوهر های پیگمنت با ویژگی "Archival Quality" عرضه می شوند، این دسته از جوهرهای چاپ ماندگاری بسیار بالاتری دارند و برای کاربرانی که قصد فروش عکس های چاپ شده و یا قصد بایگانی کردن اسناد خود را دارند می تواند مناسب باشد.

تفاوت جوهر پیگمنت و دای

جوهر Pigment و Dye ، هردو از موادی هستند که با ترکیب های خاص، به مواد دیگر، رنگ می بخشند. این دو نوع جوهر چاپ از انواع رایج مورد استفاده در دستگاه های چاپ می باشند، تفاوت های این دو ماده با یکدیگر باعث می شود تا جایگاه و کاربری آنها نیز با یکدیگر متفاوت باشند. مهمترین تفاوت های جوهر پیگمنت و دای عبارتند از:

1. حلاليت در آب:

•         جوهرهای دای در آب حل مي شوند.

•         جوهرهای پیگمنت در آب حل نمي شوند.

2. تمايل به سطوح:

•         جوهر دای به سطوح تمايل دارد. (خود به خود جذب سطوح مي گردد)

•         جوهر پیگمنت به سطوح تمايل ندارد.

3. اعمال بر سطوح:

•         جوهر دای به وسيله پيوندهاي شيميايي جذب سطوح مي گردد.

•         جوهر پیگمنت توسط چسب (بيندر) روي سطوح اعمال مي گردد.

4. شفافیت:

•         جوهرهای dye شفاف هستند.

•         جوهرهای Pigment شفاف نيستند.

5. انتشار نور:

•         جوهر دای نور را منتشر نمیکند.

•         جوهر پیگمنت نور را منتشر مي كند.

کمپانی اپسون و استفاده از انواع جوهرهای چاپ

کمپانی اپسون به عنوان تولید کننده برتر دستگاه چاپ در سرتاسر جهان، در دستگاه های خود، با توجه به گروه هدف مشتریان مربوط به یک محصول، از هر دو دسته جوهر چاپ استفاده می کند. این کمپانی معمولاً برای دستیابی به طیف گسترده رنگ، در چاپگر های ۶ رنگ خود از جوهر دای استفاده می کند، در حالی که در دستگاه های چاپ ۴ رنگ معمولاً از جوهر های پیگمنت بهره می برد. در دستگاه های چاپ سری L اپسون که در حال حاضر در بازار ایران وجود دارد، از جوهرهای Dye استفاده شده است، این دستگاه های چاپ جوهر افشان رنگی، کیفیت فوق العاده ای از چاپ را همراه با تونالیته و عمق وسیع تری از رنگ ها را در اختیار شما می گذارند.

اخیراً این کمپانی دستگاه های چاپ تک رنگ سری "WorkForce M" را هم روانه بازار کرده است، این دستگاه ها که برای چاپ متون و اسناد خانگی و اداری بسیار مناسب هستند، با جوهرهای Pigment عرضه می شوند تا ماندگاری و مقاومت در برابر انواع مایعات فراهم آیدغ اثربخشی این جوهرها در دستگاه های چاپ سری M، چاپی بدون رنگ و رو رفتگی، ضد آب و لکه را به دنبال خواهد داشت.